چرا دندان جرم مي گيرد؟
جرم هاي دنداني نقش مهمي در بروز و پيشرفت پوسيدگي و عفونت ها و بيماري هاي مربوط به لثه ها دارند.
به گزارش اقتصادآنلاين به نقل از نمناك؛ جرم نواري چسبنده است كه بر روي دندان ها ايجاد ميشود و دانشمندان پلاك را "زيست غشا " مي نامند زيرا جرم اجتماعي از ميكروب هاي زنده است كه توسط يك لايه پليمري احاطه شده است . روكش چسبنده به ميكروب ها كمك مي كند تا به دندان هاي شما متصل شده و گسترش پيدا كنند.
بين پلاك و تارتار تفاوت هايي وجود دارد . با ماندگار شدن پلاك در دهان مواد معدني درون بزاق جمع شده و ماده اي سفيد و يا زرد رنگ به نام تارتار را ايجاد مي كنند.
تار تار در امتداد خط لثه و قسمت هاي پشتي دندان ايجاد مي شود. اگرچه مسواك زدن به از بين رفتن آن ها كمك مي كند اما براي خلاص شدن كامل از شر همه آن ها بايد به دندانپزشك مراجعه كنيد .
بيشتر اوقات پلاك بي رنگ و يا زرد كمرنگ است و دندانپزشك مي تواند در انجام معاينه هاي دهاني، با استفاده از آينه اي كوچك پلاك تشكيل شده بر روي دندان هاي شما را مشاهده كند.
همانطور كه گفته شده پلاك به رنگ زرد كمرنگ و يا بي رنگ است و مشاهده آن ممكن است دشوار باشد و به همين دليل مهم است كه بهداشت دهان و دندان خود را رعايت كرده و هر 6 ماه يك بار با مراجعه به دندانپزشك از سلامت دهان و دندان هاي خود اطمينان حاصل كنيد و همچنين مي توانيد از دندانپزشك خود، براي دانستن نكات مربوط به مسواك زدن و نخ دندان راهنمايي بخواهيد.
همچنين براي از بين بردن پلاك هاي ايجاد شده بر روي دندان هايتان از قرص هاي مخصوص از بين بردن پلاك استفاده كنيد كه در صورت عدم اقدام براي از بين بردن پلاك هاي دندان، ممكن است دچار مشكلات مختلفي از قبيل موارد زير شويد:
از بين رفتن ميناي دندان ها :اسيد هاي توليد شده توسط باكتري ها باعث پايين آمدن سطح PH دهان شده و به ميناي دندان ها آسيب وارد مي كند.
التهاب:تجمع باكتري ها منجر به التهاب لثه ها مي شود.
بوي بدن دهان: ايجاد پلاك بر روي دندان ها سبب تضعيف بهداشت دهان شده و باعث بوي بد دهان مي شود.
چه عواملي باعث بروز پلاك مي شود و پلاك به چه دليل مضر است؟
پلاك ها زماني ايجاد مي شوند كه غذا هاي حاوي كربوهيدرات ( نشاسته و قند )، مانند شير، نوشابه، عسل ، شكر، كشمش ، بستني ، غلات خشك مانند چيپس، كوكي و يا آب نبات بر روي دندان ها باقي بماند كه اين مواد باعث ايجاد باكتري ها شده و باكتري نيز منجر به توليد اسيد در دهان مي شوند.
با گذشت زمان اين اسيد ها، ميناي دندان را از بين برده و در نتيجه منجر به پوسيدگي دندان ها مي شوند و پلاك همچنين مي تواند بر روي ريشه هاي دندان اثر گذاشته و آن ها را از بين ببرد.
محل قرار گيري دندان
پوسيدگي دندان ها بيشتر در دندان هاي پشتي اتفاق ميافتد. اين دندان ها داراي شيار هاي زيادي هستند؛ اگرچه اين شيار ها به جويدن غذا كمك مي كنند اما مي توانند باعث جا ماندن ذرات غذا بر روي خود شوند. تميز كردن دندان هاي پشتي نسبت به دندان هاي جلويي سخت تر است و در نتيجه اين دندان ها بيشتر در معرض خطر پوسيدگي و از بين رفتن ميناي ناشي از وجود پلاك خواهند بود.
خشكي دهان
خشكي دهان در اثر كمبود بزاق ايجاد مي شود چرا كه بزاق نقش مهمي در جلوگيري از پوسيدگي دندان ها دارد و مواد غذايي و پلاك ها را از روي سطح دندان ها پاك مي كند و مواد معدني موجود در بزاق به ترميم اوليه پوسيدگي دندان كمك مي كند . بزاق همچنين رشد باكتري ها را محدود كرده و اسيد هاي مضر درون دندان ها را خنثي مي كند.
از بين رفتن لثه
هنگامي كه لثه ها از دندان ها جدا مي شوند پلاك روي ريشه دندان ايجاد مي شود و ريشه هاي دندان به طور طبيعي با روكشي خاص پوشانده شده اند اما اين روكش با از بين رفتن لثه از بين خواهد رفت و عاج زيرين كه نرم تر از ميناي دندان بوده و راحت تر پوسيده خواهد شد .
خوردن ميان وعده هاي متعدد
خوردن ميان وعده هاي شيرين در دفعات متعدد باعث افزايش ميزان مواد قندي بر روي دندان ها شده و در نهايت منجر به توليد اسيد بيشتري مي شود كه اين امر در نهايت منجر به فرسايش دندان ها خواهد شد.
زدن مسواك فقط يك بار در روز
مسواك زدن سبب از بين رفتن پلاك هاي دنداني نرم ، باقيمانده مواد غذايي و باكتري ها مي شود . اگر مسواك نزنيم اين پلاك ها از سطح دندان پاك نمي شوند، كلسيفيه شده و به جرم دندان تبديل مي شوند .
اگر دندان هايتان سريع جرم مي گيرد، دو بار در روز حدود دو دقيقه با دقت و مسواكي نرم مسواك بزنيد. دندان هاي بالا و پايين را به صورت جداگانه مسواك بزنيد و از مسواك زدن بخش داخلي دندان ها خودداري نكنيد.
استفاده نكردن از خميردندان
برخي افراد بدون خميردندان ، دندان هاي خود را مسواك مي زنند اما بايد بدانيد كه خميردندان از جرم دندان ها پيشگيري مي كند. در همه خميردندان ها ذرات سيليس وجود دارد كه به عنوان يك ماده سابنده در فرمولاسيون آنها بكار رفته و كار زدودن پلاك دنداني را آسان تر مي كند. براي پيشگيري از پوسيدگي دندان ها از خميردندان هاي حاوي فلوئور استفاده كنيد. خميردندان هاي ضدجرم به دفع پلاك دندان ها و باكتري هاي تشكيل دهنده آن كمك مي كنند.
انجام ندادن جرمگيري
جرمگيري جرم هاي موجود روي دندان ها و زير لثه را رفع مي كند . اگر جرمگيري صورت نگيرد مناطقي كه داراي جرم هستند راحت تر پلاك ها را جذب خود مي كنند و دوباره جرم بيشتري روي هم انباشته مي شود. بهتر است هر شش ماه يكبار دندان هايتان را جرمگيري كنيد تا دندان ها و لثه هاي سالم داشته باشيد.
استفاده نكردن از نخ دندان
تميز كردن فضاي بين دندان ها پس از مسواك زدن سبب مي شود پلاك هاي دنداني از فضاي غيرقابل دسترس مسواك مانند بين دندان ها و زير كناره هاي لثه ها از بين برود . پس بهتر است يك بار شب ها پس از مسواك فضاي بين دندان ها را به كمك نخ دندان تميز كنيد. نخ دندان كشيدن براي افرادي كه از مشكلات مربوط به لثه رنج مي برند لازم است.
عدم مراجعه ساليانه به دندانپزشك
هر سال بايد براي كنترل وضعيت دندان ها به دندانپزشك مراجعه كنيد تا دندان ها در وضعيت نامساعدي قرار نگيرد . ترميم دندان در صورتي كه ماده آمالگام يا كامپوزيت مورد استفاده براي پركردن دندان بالاتر يا پايين تر از سطح دندان قرار بگيرد سبب تشكيل پلاك دنداني و جرم دندان ها مي شود.
عدم انجام ارتودنسي وقتي لازم است
اگر دندان هاي شما روي هم قرار گرفته شده باشند و مرتب نباشند و وضعيت قرارگيري آنها درست نباشد ، شما نياز به ارتودنسي داريد. اينگونه افراد به علت وضعيت قرار گيري دندان ها هنگام مسواك زدن ، دندان هاي آنها كاملا تميز نمي شود و پلاك دنداني در مناطقي كه مسواك به دندان ها نمي رسد ، شكل مي گيرد و دندان ها بيشتر جرم مي گيرد. با انجام ارتودنسي دندان ها رديف و مرتب شده از پوسيدگي و جرم آنها جلوگيري مي شود.
نوشيدن آب هاي معدني حاوي فلورايد سبب محافظت بيشتر از ميناي دندان شده و خطر فرسايش دندان ها را كاهش مي دهد :البته برخي از انواع آب هاي معدني حاوي مقدار بيش از حد فلورايد هستند و بنابراين قبل از خريد آب معدني برچسب روي آن را بررسي كنيد .
چگونه مي توان از تشكيل پلاك پيشگيري كرد؟
براي پيشگيري از ايجاد پلاك بر روي دندان ها ، دندانپزشكان توصيه مي كنند كه حداقل روزي دو بار دندان هاي خود را مسواك بزنيد و از مسواكي نرم استفاده كنيد و مراقب قرار گيري مناسب آن بر روي دندان هاي خود باشيد و علاوه بر اين لازم است كه از رژيم غذايي متعادلي پيروي كرده و تعداد ميان وعده هاي مصرفي خود را كاهش دهيد.
غذ اهاي مغذي مانند ماست ، پنير ، ميوه و سبزيجات خام مانند كرفس به از بين بردن مواد غذايي باقي مانده بر روي دندان ها كمك زيادي مي كند و بزاق توليد شده ناشي از مصرف اين مواد سبب كنترل ميزان اسيد هاي به وجود آمده در دهان مي شوند.
چرا بهترين راه سفيد كردن دندان با لمينت و كامپوزيت است؟